Overprikkeling is een fenomeen waarbij de hersenen te veel informatie en prikkels ontvangen, waardoor ze overbelast raken. Dit kan leiden tot symptomen zoals vermoeidheid, concentratieproblemen, prikkelbaarheid, angst en paniekaanvallen. Het komt vaak voor bij mensen met autisme, ADHD, hoogsensitiviteit en andere neurologische aandoeningen, maar kan ook voorkomen bij mensen zonder specifieke diagnose. Je kunt er meer over lezen in een hoogsensitief boek, maar in dit artikel geven we alvast wat gedetailleerde informatie over overprikkeling en hoe je ermee om kunt gaan. Ben jij weleens overprikkeld? Lees dan verder!
Wat veroorzaakt overprikkeling?
Overprikkeling kan veroorzaakt worden door verschillende factoren, waaronder te veel sensorische prikkels zoals geluid, licht, geur en aanraking, te veel mentale activiteit zoals multitasking en het verwerken van nieuwe informatie, emotionele stress zoals angst en verdriet, veranderingen in routine of omgeving zoals reizen en verhuizen, en fysieke uitputting door bijvoorbeeld te weinig slaap of ziekte.
Hoe herken je overprikkeling?
Overprikkeling kan verschillende symptomen veroorzaken, zoals vermoeidheid, concentratieproblemen, prikkelbaarheid, angst en paniekaanvallen, fysieke symptomen zoals hoofdpijn, duizeligheid, misselijkheid of buikpijn, overgevoeligheid voor sensorische prikkels zoals geluid, licht, geur of aanraking, en het terugtrekken uit sociale situaties en het vermijden van drukte.
Hoe kun je overprikkeling voorkomen?
Er zijn verschillende manieren om overprikkeling te voorkomen. Zo kan het helpen om een dagelijkse routine te maken en je hieraan te houden, om rustmomenten in te plannen gedurende de dag, om overstimulerende situaties te vermijden zoals drukke plaatsen, harde geluiden of fel licht, om je behoeften aan anderen te communiceren als je overprikkeld raakt en om tot rust te komen met yoga, ademhalingsoefeningen of mindfulness.
Hoe kun je overprikkeling behandelen?
Als je merkt dat je overprikkeld bent, zijn er verschillende manieren om hiermee om te gaan. Zo kun je een rustige plek opzoeken waar je kunt ontspannen, zoals een stille kamer, een park of een andere rustige omgeving. Ook kun je ademhalingsoefeningen doen om je lichaam en geest te kalmeren. Verder kan het helpen om sensorische prikkels te verminderen, bijvoorbeeld door jezelf af te zonderen van drukte en harde geluiden, of door oordopjes of een zonnebril te gebruiken om geluid en licht te dempen. Daarnaast is het belangrijk om goed voor jezelf te zorgen, bijvoorbeeld door voldoende te rusten, gezond te eten en regelmatig te bewegen. Indien nodig kan het ook helpen om professionele hulp te zoeken, bijvoorbeeld van een therapeut of coach die gespecialiseerd is in het omgaan met overprikkeling.